W ciągu ostatnich dwóch lat zarządca narodowej sieci infrastruktury kolejowej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. wdrożył prawie 140 konkretnych działań poprawiających bezpieczeństwo prowadzenia ruchu pociągów.

W ciągu ostatnich dwóch lat zarządca narodowej sieci infrastruktury kolejowej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. wdrożył prawie 140 konkretnych działań poprawiających bezpieczeństwo prowadzenia ruchu pociągów. W efekcie liczba niebezpiecznych zdarzeń spadła do najniższego poziomu w historii polskich kolei.

Bezpieczniej nigdy nie było

Liczba niebezpiecznych zdarzeń na narodowej sieci kolejowej w 2013 r. spadła o niemal 8 proc. (o 73 zdarzenia) w porównaniu z rokiem 2012, a liczba osób poszkodowanych w tych zdarzeniach zmniejszyła się o 29 proc. Łącznie na sieci kolejowej ucierpiało 331 osób. Warto zaznaczyć, w 2013 r. wszystkie ofiary śmiertelne zginęły podczas niezgodnego z przepisami wjeżdżania na przejazdy kolejowe lub podczas przechodzenia przez tory w miejscach niedozwolonych.

Program Poprawy Bezpieczeństwa Kolejowego

Jest to efekt konsekwentnej realizacji Programu Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego, który został opracowany przez Biuro Bezpieczeństwa PKP PLK. Jego wdrażanie rozpoczęło się w czerwcu 2012 r. i ma potrwać do końca 2015 r. Początkowo zawierał on 103 konkretne działania. W roku 2013 r. został zaktualizowany i rozszerzony do 198 inicjatyw. Dotyczą one kilku obszarów, w tym m.in.: modernizacji infrastruktury, doskonalenia zawodowego pracowników, ulepszania procedur związanych z prowadzeniem ruchu pociągów oraz monitorowania bieżącego stanu bezpieczeństwa. Do końca 2013 r. spośród 198 inicjatyw: 139 zostało zrealizowanych (70% planu), 34 znajduje się w trakcie realizacji (21%), zaś 18 to działania o charakterze ciągłym (9%).

Bezpieczniejsza infrastruktura

Zadania dotyczące modernizacji infrastruktury są elementem szerszego programu o łącznej wartości 25 mld zł w latach 2012-2015, którego efektem będzie przede wszystkim zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i komfortu pasażerów. W ubiegłym roku udało się zmodernizować prawie 1300 tys. km torów, w roku 2014 planowany jest remont niemal 1500 tys. kilometrów szlaków kolejowych. Realizowane są również dwa programy, których głównym celem jest poprawa bezpieczeństwa kolejowego. Pierwszy z nich zakłada modernizację 1000 przejazdów kolejowo-drogowych do końca 2015 r. Do tej pory wykonano już ponad 60 proc. tego planu. Drugi dotyczy wymiany ponad 3000 rozjazdów kolejowych, w tym ok. 700 o podwyższonym standardzie konstrukcyjnym. W latach 2012-2013 zmodernizowano już ponad 1300 rozjazdów.

Dobrze przeszkoleni pracownicy

Program Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego duży nacisk kładzie również na odpowiednie wyszkolenie pracowników oraz bezpieczniejsze procedury prowadzenia ruchu pociągów. W ubiegłym roku PKP Polskie Linie Kolejowe podwoiły liczbę godzin szkoleń okresowych dyżurnych ruchu. W tym roku dodatkowo zwiększono częstotliwości tych szkoleń. Oprócz tego prawie 10 tys. pracowników PLK odpowiedzialnych za prowadzenie ruchu pociągów przeszło szkolenia z efektywnej komunikacji oraz z zachowania w sytuacjach stresowych. Ponadto, do końca 2015 r. PLK planuje wprowadzenie szkoleń dyżurnych ruchu na symulatorach. Aktualnie trwają prace nad specyfikacją dotyczącą cyklicznych szkoleń dyżurnych ruchu na symulatorach, obejmujących m.in. szkolenia z awarii i usterkowości urządzeń sterowania ruchem kolejowym.

Lepsze procedury

W ramach eliminacji ryzyka PLK o połowę ograniczyła liczbę posterunków, na których ruch pociągów prowadzony jest w oparciu o sygnał zastępczy. Liczba ta zmniejszyła się ze 157 do 75, co oznacza, że sygnał zastępczy stosowany jest na mniej niż 2,5 proc. wszystkich posterunków ruchu. W efekcie liczba takich lokalizacji od marca 2012 r. zmniejszyła się o połowę, ze 157 do 75, co stanowi mniej niż 2,5 proc. wszystkich posterunków ruchu. Celem jest dalsze ograniczanie liczby takich posterunków. Natomiast na wszystkich nowych inwestycjach tymczasowa organizacja ruchu będzie się odbywać bez stosowania jazd na sygnał zastępczy. Wprowadzono także  obowiązek informowania maszynisty przez dyżurnego ruchu o przyczynie jazdy na sygnał zastępczy i numerze toru, którym powinien jechać.

Skuteczny nadzór

Program Poprawy Bezpieczeństwa Kolejowego obejmuje również zadania dotyczące usprawnienia i intensyfikacji nadzoru bieżącego stanu bezpieczeństwa na sieci kolejowej PLK. W ramach tych działań w ubiegłym roku zarządca infrastruktury zwiększył liczbę kontroli i wprowadził audyty sytemu zarządzania bezpieczeństwem. W  2013 r. pracownicy Biura Bezpieczeństwa wykonali ponad 130 wewnętrznych audytów systemów zarządzania bezpieczeństwem (SMS) we wszystkich Zakładach Linii Kolejowych oraz w Centrali Spółki. Wyniki tych kontroli są jedną z podstaw do opracowania programu poprawy bezpieczeństwa na rok 2014 oraz bieżących działań korygujących i zapobiegawczych.

Bezpieczeństwo pod kontrolą

W ramach nadzoru nad bieżącym stanem bezpieczeństwa kontrolerzy zatrudnieni w Biurze Bezpieczeństwa w okresie w 2013 r. przeprowadzili łącznie 510 kontroli jednostek odpowiedzialnych za stan techniczny infrastruktury, wydając 699 zaleceń pokontrolnych. W porównaniu z 360 kontrolami przeprowadzonymi w roku 2012 daje wzrost o ponad 41%. Ponadto, w 23 Zakładach Linii Kolejowych przeprowadzono od dnia ogółem 1095 kontroli na przejazdach wszystkich kategorii, w tym 148 kontroli na przejazdach, na których w ciągu ostatniego roku wystąpiły zdarzenia z udziałem pojazdów kolejowych z pojazdami drogowymi. W wyniku tych kontroli nastąpiła poprawa poziomu bezpieczeństwa na przejazdach kolejowych. Liczba wypadków na przejazdach kolejowych spadła o prawie 10 %, a z udziałem pieszych poza przejściami o 11 %.